“Rus üsyanı” başladacaq fiqurların qətli - “Ölü simvol işləməyəcək”
Tarix: 28-02-2024, 08:31 | Çap et
Fevralın 25-i axşam saatlarında Rusiyada həbsdə olan separatçı İqor Strelkov-Girkinin intihar etdiyi haqqında informasiyalar yayılmağa başladı. Təsdiq olunmasa da, fikrimcə, terrorçunun qohumları və dostlarının rahatlaşması üçün hələ tezdir.
Görünən odur ki, Putin hökumət anlayışını avtokratik prezidentdən “avtokrat”a dəyişir. Zahirən kiçik, lakin üç qrup tezis tərəfindən təsvir edilə bilən əsas fərqlər var. Birincisi, elita ilə münasibətlərdir. Rusiya Federasiyasındakı prezident-avtokrat klanlar müharibəsində bir növ arbitr-moderator rolunu oynayırdı. Arbitr “Kreml qüllələri” arasındakı mübahisələrdə tərəflərin arqumentlərini dinləyən və hansısa güzəştə oxşayan adamdır. Moderator elə həmin müharibəni stimullaşdırandır ki, heç bir klan hakimiyyəti ələ keçirmək və saxlamaq üçün kifayət qədər resursların tamını almasın. Yəni “Kreml qüllələri” öz mövqelərini möhkəmləndirmək üçün mübarizə apara bilər, lakin istənilən halda öz maraqlarını nəzərə alaraq münaqişəni dayandırmaq üçün vasitəçiyə müraciət etmək imkanları var.
Avtokratın formatı fərqlidir. “Kreml qüllələri” artıq vasitəçiyə müraciət etmir, daha yüksək, mübarizədən yuxarı olan birindən qoruma istəyir. Və burada heç bir güzəşt olmaya bilər - bunun əvəzinə "kralın iradəsi" olacaq.
İkincisi, elit loyallıq tələbidir. Hər iki qrup və onların ayrı-ayrı nümayəndələri. Axı avtokrat “edam və əfv edə” bilər. Üstəlik, sonuncu - əfv yalnız sədaqət, idarəolunma və minnətdarlıq şərti ilə mümkündür. Tipik “mərhəmət” nümunəsini Yavlinskinin timsalında görmək olar. Müxalifətçi “seçkiyə gedib çarı tənqid etmək olarmı” sualına “yox” cavabını verib və “sağ olun” deyib.
Sadiqlik-nəzarət-minnətdarlıq balansının pozulması ölümlə nəticələnə bilər. Priqojini misal göstərmək olar. Priqojin Putinə sona qədər sadiq idi (xatırladım ki, Moskvaya hücum Putinə qarşı deyildi), lakin “Vaqner” rəhbəri idarəolunmaz şəxsə çevrilmişdi və öldü.
Navalnı artıq nəzarətdə idi, lakin sadiq deyildi. Həbsxanada öldü.
Bloger "Murza" (yeri gəlmişkən, ən istedadlı rus təbliğatçılarından biri) Putinə sadiqdir, lakin tam idarə oluna bilməz, nisbətən idarə olunur.
Eyni şey padşahın “satqın” hesab etdiyi şəxslərə də aiddir. Yəni xalq qarşısında öz vəfasızlığını nümayiş etdirən, başqalarına nümunə olan insanlar. Burada İspaniyada öldürülən rus pilotla bağlı vəziyyət tamamilə məntiqə uyğun gəlir.
Üçüncüsü - vətəndaşlar və ya subyektlər - qorxu və ya sevgi tezisidir. Əhaliyə gəlincə, model də dəyişdi. Əvvəllər Putin əvvəlcə sevilmək istəyirdi. Bir sıra ölümlər modeli dəyişdi. Rusiya Federasiyasının vətəndaşları təbii ki, qurbanların hər birinin "özlərinin öldüklərini" və ya "bədbəxt hadisə nəticəsində öldüklərini" iddia edəcəklər. Ancaq özləri ilə təkbətək qalanda, mətbəxdə araq içib pıçıltı ilə “qətl...” deyə danışıqlar. Eyni zamanda, sədaqətsizlik göstərməkdən qorxurlar.
Sadə dillə desək, Putin üçün əhali ilə ünsiyyətdə ilk növbədə sevgi deyil, qorxu gəlir. Baxmayaraq ki, Rusiyada paradoksal olaraq qorxu sevgini doğurur. Rusların “döyür, o deməkdir ki, sevir”, “qorxurlar, hörmət edirlər” və s. deyimləri var.
Bundan əlavə, avtokratiya simvolizmdir. Padşahın yıxılmasına səbəb ya saray çevrilişi, ya “rus üsyanı” ola bilər. Ancaq "Rus üsyanı" üçün (inqilabı demirəm) bir simvol vacibdir - güclü şəxsiyyət. O vaxt Boris Nemtsovun ölümü göstərdi ki, “ölü simvol işləməyəcək”.
Priqojinin ölümü də onun kimi. Axı Priqojin həm də bir simvoldur - ordunun uğursuzluqları fonunda "qələbə" simvolu. Sonra Navalnı... Təsirsiz olsa da yenə də mümkün bir simvol idi.
Yeri gəlmişkən, İspaniyada öldürülən rus pilot da simvola çevrilə bilərdi. “Rusiya adlı çuxurdan qaçın” deyən pilot siyasi simvol deyil, aşağı səviyyədə bir nümunə idi.
Və nəhayət, Strelkov. Həm də bir simvol idi. Sözdə “böyük rus vətənpərvərliyinin” simvolu. Bu təhlükəli idi, çünki Strelkovun auditoriyası (və dəstəyi) döyüş təcrübəsi olan radikallardır. Putin bundan ehtiyatlı olmalı olduğunu anlayır.
Birdən terrorçu Girkinin ölümü ilə bağlı məlumatlar yayılmağa başladı. Onun sağ olması tamamilə mümkündür. Ancaq onun seçimi az olacaq: ya Yavlinskinin işi, ya da şərti döngə.
Beləliklə, kralın artıq “tacda sınadığını” və “tacqoyma mərasimini” gözlədiyini iddia etmək olar. Rus sülaləsində "cəngavərlik" ənənələri olmadığı üçün söhbət hər cür vəhşiliyə qadir olan rus çarlığından gedir.
Müəllif: İqar Tışkeviç - Ukrayna Gələcək İnstitutunun politoloqu
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Binokl diplomatiyası" Azərbaycanın təhlükəsizliyinə heç bir təhdid yaratmır - ŞƏRH
Bu gün, 21:02 |
|
|
|
| • Aİ-nin Ermənistandakı missiyası “gərgin” işləyir: - durbinlə baxır, kofe içir…
Bu gün, 20:57 |
|
|
|
| • Rusiyadan Azərbaycana müsbət cavab – “Əgər razılaşsaq…”
Bu gün, 19:06 |
|
|
|
| • Ermənistanda hərbi hərəkətlənmə: - “Azərbaycan qabaqlayıcı tədbir görməlidir”
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • AŞPA-ya ETİRAZ: - “Bəs onda niyə danışmırdılar?”
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi açılmasa, Ermənistan Orta dəhlizin gələcəyində iştirak etməyəcək - ŞƏRH
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Geri çağrılan "Lay's" kartof çipsləri Azərbaycana da idxal edilibmi? - AÇIQLAMA
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
| • ÜÇ DÖVLƏT QURUMUNUN BİRLƏŞDİRİLMƏSİ GÖZLƏNİLİR - Əmlak sahəsində geniş islahatlara start verilir
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
| • Trampdan ilham almış rus tarixçisi: - “Fin körfəzinin adı dəyişməlidir”
Bu gün, 17:56 |
|
|
|
| • Banklarda əmanət artıb: Faizlər yüksəlib, ya inam? - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 17:48 |
|
|
|
| • 16 yaşlı Əjdər Quluzadə leykoz xəstəsidir, ana kömək istəyir
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • Saxta plastik cərrahlar üçün SON GÜN - Sabahdan....
Bu gün, 17:36 |
|
|
|
| • Tramp və Paşinyanın sirli fotosu – “Bunun üçün hər yola əl atılır”
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
| • Paşinyan sülh layihəsindən danışdı – “Konkret faydalar verə bilər”
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Gürcüstan AŞPA-nı tərk edir: Qərbin şantajı alınmadı - Elçin Alıoğlu yazır...
Bu gün, 17:23 |
|
|
|
| • Müdafiə Nazirliyinin sabiq vəzifəli şəxsləri nədə ittiham olunur? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
| • “Xəstəxana xərclərini ödəmək üçün kredit götürmüşük” - Niyazi Mehdinin xanımı
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
| • Tramp təyyarə qəzasını sabotaj hesab edir
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
| • Suraxanı RİH bu Hövsan sakinlərini palçıqdan çıxarmır – “Biz hansı dövrdə yaşayırıq” (VİDEO)
Bu gün, 16:39 |
|
|
|
| • DTX-dan xüsusi əməliyyat: - 500 min dollara casusluq edən Validə generallar haqda nə deyib?
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Ermənistan qulağa xoş gələn avazlar oxumaq əvəzinə konkret addımlar atmalıdır - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • Azərbaycan banklarına hücum Rusiyadan təşkil olunub? – Mühüm detal
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Tehran və Moskvanın narahatlığı bəlli oldu - Zəngəzur dəhlizinə nəzarət dəyişir
Bu gün, 16:26 |
|
|
|
| • Pulu daşdan çıxan qadın 63 yaşında sosial şəbəkədə fenomen oldu: - “Deyirlər övladı haradadır?!”
Bu gün, 16:23 |
|
|
|
| • Jurnalistə bu universitetdə VƏZİFƏ VERİLDİ
Bu gün, 16:16 |
|
|
|
| • "Nədən canı ağrıyan insanlar bu qədər əziyyətə məcbur edilir?" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 16:06 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı milyarderi `batırmaq` istəyən iş adamı saxlanıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:59 |
|
|
|
| • Kürdəmirdə bir məktəbi 100 şagird tərk edib? - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • “BİZİ ÖZ EVİMİZƏ HƏBS EDİBLƏR" - GİLEY
Bu gün, 15:54 |
|
|
|
| • Ölkədən pul çıxaran “ASCO Logistics”lə bağlı sabah qərar veriləcək - DETALLAR
Bu gün, 15:33 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bank faizləri çox yüksəkdir... - BƏS NƏ EDƏK?..
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • 20-dən çox sərnişin Krasnoyarsk-Bakı reysi ilə uçmaqdan imtina edib - SƏBƏB
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • Bakı, Tiflis və İrəvan arasında nə baş verir? – Badalyan
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • Yaxın vaxtlarda AŞ ilə Gürcüstanın əlaqələrinin normallaşması gözlənilmir
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
| • Əhalinin banklara nə qədər kredit borcu var? - FAİZ FAİZ ÜSTÜNƏ GƏLİR...
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Azərbaycanda tanınmış ekspert HƏBS EDİLDİ - BUNA GÖRƏ...
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
| • Abşeron icra hakimiyyətinin iki idarəsinin 280 min borcu var
Bu gün, 15:13 |
|
|
|
| • Naxçıvanda gizli hüquqi islahatlara start verildi: Hədəf isə... - referenduma getmədən muxtar səlahiyyətləri ləğv etməkdir...
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • Azərbaycanda karqo şirkəti - LƏĞV EDİLİR
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Bakıda avtoritetlərin "sxodka"sı ilə gündəmə gələn şadlıq saraylarının sahibi həbs edildi - FOTO
Bu gün, 14:54 |
|
|
|
| • Sabiq general cəzası ilə bağlı apellyasiya şikayəti verib
Bu gün, 14:49 |
|
|
|
| • Moskvadan Bakıya YENİ TƏKLİF: - AZAL-ın təyyarəsinin vurulmasından sonra…
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
| • Kənd təsərrüfatımız “ölü nöqtə”dən tərpənmir – Üzücü səbəb, ağrılı nəticə
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Tələbələr "TələbəPlus" kartından narazılıq edir - Brend mağazalar, komissiya haqları...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • On iki nazir Aİ-yə çağırış edib: Avropanı Rusiyadan qoruyun! - “Reuters”
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Mirvari Qəhrəmanlının qızını təhqir edənə CƏZA KƏSİLDİ - DETALLAR
Bu gün, 13:20 |
|
|
|
| • Ukraynada 200 min sülhməramlının yerləşdirilməsi mümkün deyil - Fransız general
Bu gün, 13:15 |
|
|
|
| • İsmayıllı İcra hakimiyyətində VARİS PLANI... - İLGİNC...
Bu gün, 13:14 |
|
|
|
| • Həbs edilən sabiq hakimin işindəki ilginc detallar: - Gizli çəkiliş, mətbəxdəki rüşvət, yoxa çıxan telefon
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • "Əməliyyatdan sonra bədənimdən çirk axırdı" - Daha bir plastik cərrah qalmaqalı
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
|
