TRAMP VƏ BİZ...
Bu gün, 15:06
Azərbaycanın da iştirakçısı olduğu “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizində İranın Cabahar limanı əhəmiyyətli yerdə dayanır. Liman İranın Hind okeanına çıxışını təmin edir. Beynəlxalq yüklər hər iki istiqamətdə məhz bu liman vasitəsilə daşınmalıdır. Hindistan ilkin mərhələdə bu limanın yenidən qurulmasına 24 milyon dollar yatırım qoyub. Limanın yenidən qurulmasının ümumi dəyəri isə 370 milyon dollardır.
ABŞ Prezidenti Donald Tramp və onun administrasiyası Çabahar limanını işlədilməsinin qarşısını almağa çalışır. Trampın fevralın 6-da imzaladığı milli təhlükəsizlik memorandumuna görə, İranın maliyyə imkanları, o cümlədən dünya bazarlarına neft satışı məhdudlaşdırılmalıdır. Dehli Co Baydenin Prezidentliyi dövründə ABŞ-ın Çabahar limanının işlədilməsi ilə bağlı sanksiya qərarının ləğvinə nail olmuşdu. Çünki bu liman vasitəsilə Əfqanıstana humanitar yardımlar daşınır və bu ABŞ-ın da maraqlarına cavab verirdi. Həmin dövrdə ABŞ silahlı qüvvələri hələ Əfqanıstan ərazisində idi. İndi isə Vaşinqtonu Əfqanıstana hurmanitar yardımın daşınması maraqlandırmır. Əgər Tramp administrasiyası bu limana yaxınlaşan gəmiləri sanksiya siyahısına əlavə edərsə, bu Hindistanın limanın işlədilməsiylə bağlı strateji və maliyyə maraqlarına zərbə olacaq. Bu vəziyyətin “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinə də mənfi təsiri olacaq. Ümumiyyətlə Tramp admnisitrasiyasının İrana qarşı sanksiyaları sərtləşərsə, bununla digər dövlətlər hesablaşmalı olacaqlar. Rusiya “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinin tam gücü ilə işlədilməsi üçün Rəşt-Astara dəmiryolunun tikintisini maliyyələşdirməlidir. Ancaq ABŞ sanksiyalarına görə müxtəlif dövlətlər İran üzərindən yük daşımalar həyata keçirməyəcəkləri halda dəmiryolunun əhəmiyyəti azalacaq. Təsadüfi deyil ki, illərdir Rəşt-Astara dəmiryolu barədə danışılsa da, tikinti hələ başlamayıb.
Hindistanın baş naziri Narendra Modinin Ağ Evdə Donald Trampla müzakirə edəcəyi başqa mövzular da var. Hindistan ABŞ-dan qırıcı təyyarələr və pilotsuz uçuş aparatları almaq istəyir. Tramp qazanc gətirən mövzulara maraq göstərir və ölkəsinin Hindistana hərbi texnikanın satışının əleyhinə olmayacaq. Tramp ölkəsinin Hindistandan aldığı məhsulllar qədər bu ölkəyə satışı da artırmaq istəyir. Bu Trampın siyasətində ana istiqamətdir.
Elxan ŞAHİNOĞLU - "DİA-AZ"
Geri qayıt