“Söyüş söyənlər fikrini ifadə edə bilməyən aqressivlərdir”
Tarix: 7-02-2019, 08:24 | Çap et
Son illərdə özünü “radikal müxalifət” adlandıranlar, xüsusilə Avropaya sığınmış bəlli bir kəsim söyüş söyməyi az qala adi hala çevirib. Bir zamanlar Qərb filmlərində, mahnılarında, müəyyən bir zamanda isə Qərb siyasətçilərinin leksikonunda rast gəlinən söyüş indi siyasətə transformasiya olunmaqdadır.
Söyüş tendensiyasında sosial şəbəkələrin xüsusi rolu danılmazdır. Heç bir cəza mexanizmi olmadığına arxayınlaşan insanlar youtube, facebook üzərindən məmurlara, ayrı-ayrı şəxslərə ən ağır hədyanlar, ibarələr yağdırmağa başlayıblar.
Kimlərsə buna “azadlıq” donu geyindirməyə çalışsa belə, əsas amil siyasi mübarizəni mədəni şəkildə aparan siyasətçilərin tədricən meydandan çəkilməsi ilə əlaqəlidir.
Hətta son prezident seçkiləri ərəfəsində YAP-çı deputat Siyavuş Novruzov partiya sədrlərinə səslənərək bildirmişdi ki, biz siyasi mübarizədə heç vaxt onları və ailələrini təhqir eləməmişik, bizi, iqtidarın ən yüksək eşelonunda olan şəxsləri aşağılayanları bir durdurun.
Ola bilsin ki, indi dəbdə olan söyüş mübarizəsi zamanla özü lazımsızlaşacaq və siyasi arenanı tərk edəcək.
İndiki halda isə trendə çevrilmiş proses davam edir, təkcə siyasətdə yox, adi insanlar da hansısa ictimai məsələni müzakirə edəndə bir-birini təhqir etməkdən çəkinmirlər.
Jurnalist-psixoloq Azər Qaraçənli “Yeni Müsavat”a dedi ki, “söyüş və cəmiyyət” yeni mövzu deyil və belə məsələlər onu çox-çox qabaqlar da düşündürüb: “Bu mövzuda şəxsi arxivimdə qeydlərim də var. ”Təkrar biliyin anasıdır" prinsipi ilə həmin qeydlərə qayıtsam, yenə eyni qaydada deyə bilərəm ki, söyüş aqressiyanın bir növüdür.
O, verbal (sözlü) aqressiyalara aiddir və qeybətdən, dedi-qodudan fərqli olaraq birbaşa, açıq-aşkar, əzabverici susqunluqdan fərqli olaraq aktiv, fəal aqressiyadır.
Söyüş həm də xalis aqressiyadır. Yəni zorakılıq naminə zorakılıqdır. Tutaq ki, girovları azad eləməyə çalışan polisin gülləsi də zorakılıqdır, ancaq burada aqressiya məqsəd deyil, vasitədir.
Söyüşdəsə aqressiv davranışın xətər yetirməkdən, insanı yaralamaqdan başqa bir məqsədi yoxdur. Burada aqressiya həm məqsəd, həm vasitədir".
A.Qaraçənlinin zənnincə, söyüş fikir deyil, emosiyadır: “O, sözdən ibarət olsa da, fikri ifadə eləmir. Ona görə də fikrini ifadə eləməyə çətinlik çəkən, yaxud ifadə eləməyə fikir tapmayan adamlar tez-tez söyüşə üz tuturlar.
Deməli, söyüş təkcə aqressiyanın deyil, həm də fikri-fəlsəfi-filoloji problemlərin nəticəsidir. Və söyüşün ictimai polemikalar səviyyəsində artması da cəmiyyətdə öz fikrini ifadə eləməyə çətinlik çəkən aqressiv adamların fəallaşması, sözün kəsərini onun arxasında mənalı fikir dayanmaya-dayanmaya gücləndirmək üsullarının genişlənməsi deməkdir.
Cəmiyyət söyüşə qarşı mübarizəni zorakılığa qarşı mübarizənin tərkib hissəsi kimi aparmalıdır. Nəzərdən qaçırmaq olmaz ki, söyüş də zorun bütün növləri kimi cəmiyyətin müqavimət qabiliyyətini sınağa çəkir və onu zəif görəndə, əlbəttə ki, daha da güclənir, birinin üstünə beşini qoyur".
A.Qaraçənlinin düşüncələrinə görə, söyüş - mənalı fikir söyləməyi bacarmayan insanın öz daxili boşluğuna qarşı qiyamıdır: “İnsan həmişə birinci özünü, öz istedadsızlığını, savadsızlığını, öz mənəvi zəifliyini söyüb sonra başqasını söyür.
İnsanın dilinə gətirdiyi söyüşün şiddəti onun daxilən duyduğu mənəvi zəifliyə qarşı keçirdiyi hiddətə bərabər olur.
Özünü söymədən başqasını söymək insanın imkanı xaricindədir. Çünki insan başqasına üz tutmamışdan əvvəl özünə üz tutur, öz içində söz axtarır, fikir axtarır.
Özü də heç kim, heç kim (!) ən əvvəl söyüş axtarmır. Hamı əvvəlcə sanballı, tutarlı bir fikir axtarır. Və bu axtarışdan əliboş, içinə tüpürüb çıxan adamı tanımaq çətin deyil: o, çöldə də tüpürür.
Bu axtarışdan narazı, acıqlı qayıdan adamların içinə münasibəti çölünə vurur: onlar çox narazı, acıqlı görünürlər. Mən inanıram ki, hər bir söyüşə söyüşsüz, sanballı və sanballı olduğuna görə də sərt olan cavabı vermək mümkündür".
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Daha hansı məhsullar bahalaşacaq? - Qiymət artımı sürətlənir
Bu gün, 21:33 |
|
|
|
| • BDU rektoru BMT-nin illik yığıncağında çıxış etdi - FOTO
Bu gün, 21:22 |
|
|
|
| • Neft Daşları - Dübəndi neft xəttində sızma baş verib, təmir işləri hava şəraitindən asılıdır - Azneft-dən AÇIQLAMA
Bu gün, 21:18 |
|
|
|
| • “Pislərin ən pisi” Quantanamoya: - “Bu, insan haqları fəlakəti yaradacaq”
Bu gün, 19:19 |
|
|
|
| • Azərbaycanda rusdilli məktəblər niyə pulsuzdur? - BU SUALI VERƏN DƏ VAR...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Kremlin "sözçüləri" Rusiya telekanallarında Azərbaycana qarşı hədyanlar yağdırırlar - REAKSİYA
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Məşhur alim oğlunun nazir təyin olunmasından danışdı: - “O pullar gözbəbəyi kimi qorunmalıdır”
Bu gün, 18:17 |
|
|
|
| • Tağı İbrahimovun tikinti şirkəti çökür: - Maaşlar verilmir, borc...
Bu gün, 18:15 |
|
|
|
| • Azərbaycanda şirkətlər unu neçəyə satırlar? - SİYAHI
Bu gün, 18:14 |
|
|
|
| • “Təmiz Şəhər” ASC-nin rəhbərliyinə yeni təyinat olub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 18:12 |
|
|
|
| • Tramp ABŞ-nı HARA GÖTÜRÜR? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 18:07 |
|
|
|
| • Bir yanda hava şərtaiti... bir yandan da... - NHMT sədrindən SOS!!!
Bu gün, 18:04 |
|
|
|
| • "Sənətkar satılmamalıdır"
Bu gün, 17:56 |
|
|
|
| • “7 aydır Kürdəxanıda oturmuşam, 25 yaşında deyiləm ki...” - MƏHKƏMƏ
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
| • 4 aydır Eritreyada girov saxlanılan azərbaycanlılar niyə azad edilmir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
| • Həyatın yaşam sığortası: Ödənişlərdə kəskin artım, yeni müqavilələrdə azalma – Nə baş verir?
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
| • Cəlal Harutyunyan 5 il 5 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib - "Sputnik-Armenia"
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil Nazirliyində yeni təyinat olub - FOTO
Bu gün, 17:43 |
|
|
|
| • Azərbaycan sərhədçiləri Aİ müşahidəçilərinin Laçın və Zəngilanla sərhəddə hərəkətlərini qeydə alıb - VİDEO
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Bakıda yuvalanmış AGENTURA ŞƏBƏKƏLƏRİ... - “Yaxın vaxtlarda...”
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • "İran Çin və Rusiyadan istifadə etməyə çalışacaq və..." - ŞƏRH
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • Kürdəmir məktəbində bıçaqlanan şagirdin ATASI – “Məktəbdə uşağı qan içində gördüm”
Bu gün, 16:52 |
|
|
|
| • “Retems Group” dələduzluqda ittiham olunur – ŞİRKƏTİN BAŞ DİREKTORU İSƏ İDDİALARI QƏBUL ETMİR...
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
| • Rusiya təbliğatının ənənəvi aqressiyası – Azərbaycanın haqlı tələblərinə şantajla cavab
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
| • "Naxçıvanda xaosmu yaratmaq istəyir?" - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 16:38 |
|
|
|
| • Azərbaycan başdan-başa QUMARXANADIR... - FAKT BUDUR!
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • “Kupça”sız evlər necə satılır? - AKTUAL
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
| • Aliment fondu layihəsi reallaşır – Ödəniş etməyənlərin aqibəti necə olacaq?
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Ermənistan arxa-dayaq axtarışında: - Tram adminstrasiyası Nikola "krışa" duracaq?
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
| • Yeni nazir bu məşhur alimin oğludur
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • Dövlət istiqrazları üzrə dövriyyəsi 10 milyon manatdan yüksək olan - 3 ŞİRKƏT
Bu gün, 16:13 |
|
|
|
| • Sonunda çanaq öz başlarında çatladı - Mövqe
Bu gün, 16:11 |
|
|
|
| • Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Mübariz İbrahimovun xatirəsi yad edilib - VİDEO
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Dayanıqlı İnkişaf üzrə Milli Əlaqələndirmə Şurasının sədri dəyişib
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • Yeni əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Anar Əliyev kimdir? - DOSYE
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
| • Xamenei Trampa xəbərdarlıq etdi
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • “Yelo Bank”a yeni baş direktor təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
| • Adı şagirdlərin zəhərlənməsində hallanan şirkət yenə şagirdlərə yemək verəcək – 10 milyonluq müqavilə
Bu gün, 14:57 |
|
|
|
| • “Putin təyyarə qəzası ilə bağlı açıqlama verməyi planlaşdırmır” - BU DA ONLARIN MÖVQEYİ...
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Dünyanın idarəçiliyi onların əlinə KEÇDİ - ŞOK DETAL
Bu gün, 14:35 |
|
|
|
| • “Meşə qardaşları”nı kim “oyatdı”? - Cavab tələb edən bir neçə sual
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Televiziyaların qarşısında qoyulan yeni tələbi alqışlamaq lazımdır - RƏY
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Bakıya iki ölkədən təhdid var: İsrail isə vura bilər - Orr
Bu gün, 13:26 |
|
|
|
| • “Yerindən durana korifey deyirlər” - ETİRAZ
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq... - belə deyirlər...
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
| • MİT axtarışda olan terrorçunu öldürüb
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Tehran Babatovun kadrı Nuh deyir, peyğəmbər demir... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Novruzda əfv və amnistiya olacaq? - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • Bu dövlət qurumları birləşdirilir - İDDİA
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
| • Bərdə Mərkəzi Xəstəxanasının keçirdiyi şübhəli satınalmalar kommersiya sirridi, yoxsa… - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 12:02 |
|
|
|
|
