AZƏRBAYCANLA ERMƏNİSTANIN OXŞAR CƏHƏTLƏRİ
Tarix: 29-10-2012, 09:40 | Çap et
 VƏ YAXUD CƏNUBİ QAFQAZDA SEÇKİ MARAFONLARI
Cənubi Qafqazda müasir şəraitdə siyasi proseslərə, şübhəsiz, oktyabrda Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərinin yekunları ton verdi. Orada müxalifət partiyalarının "Gürcü arzusu" koalisiyası özü də gözləmədən təkcə ölkənin özündə yox, postsovet məkanında da tam yeni situasiya yaratdı.
Regionda seçkilərin ən əsas nəticəsi ilk dəfə prezident Mixail Saakaşvilinin komandasının hakimiyyəti dinc yolla Bedzina İvanişvilinin rəhbərliyi ilə müxalifət koalisiyasına verməsi oldu. Beləliklə, 2003-cü ildə başlanan “təkamül yolu ilə inqilab” gürcü eksperimenti Cənubi Qafqazda situasiyaya təsir etməkdə davam edir.
O da şübhə doğurmur ki, Gürcüstandakı yekunlar və hökumətin islahatların dərinləşdirilməsi üzrə növbəti addımları qonşu ölkələr olan Azərbaycan və Ermənistanda şüurlara və ovqata təsir edəcək. Bu artıq bu ölkələrin daxili siyasi həyatında sezilir. Yeni erməni parlamentində blok qarşıdurmasının güclənməsi və Azərbaycan hakimiyyətinin real müxalifətlə dialoqunun başlanması bu il yeni elementlər oldu.
Son üç il və qarşıdan gələn il deputat və prezidentlərin seçkisinin permanent fazaları kimi qeyd edilir. Burada seçki prosesində demokratik fonun autsayderi Azərbaycandır. Burada 2010-cu ilin parlament seçkiləri də regiondakı seçki marafonunda yanlış start oldu. Bu, bütün postsovet tarixində ən pis seçkilər idi və parlamentə bir müxalifətçi belə düşmədi. Amma hakimiyyət müxalifəti tam sıradan çıxarmaq, onu sistemdən kənarda qoymağa cəhd edərkən “ərəb baharı” reallığı və qonşu Qafqaz ölkələrində demokratikləşmə şəraitində tamam başqa effekt aldı. Hakimiyyət 2013-cü ilin prezident seçkiləri öncəsi İlham Əliyevin üçüncü müddətə namizədliyini verməsi cəhətdən özünü izolyasiya etmiş oldu. Bu, Qərb institutları üçün pis tondur. Müxtəlif proqramlar çərçivəsində münasibətlərin dərinləşməsi ilə bağlı rejimin onlardan asılılığı artır.
Hakimiyyət artıq əsəbi olub, bir yandan dialoq təklif edir, digər tərəfdən yığıncaq azadlığını daha da çətinləşdirir. Ermənistanda yığıncaq azadlığı Azərbaycan miqyasında problem deyil. Parlament seçkiləri orda nisbətən demokratik oldu. Hərçənd seçki prosesinin iştirakçılarının sayı saxtalaşdırıldı. Rəsmi məlumatlara görə, seçkidə 1 mln 572 min 518 seçici və ya elektoratın 62,33%-i iştirak edib. Gürcüstandakı proseslərin inkişafı şəraitində bu nəticə 2013-cü ilin fevralındakı prezident seçkilərin təsir edəcək. Serj Sərkisyan Avropa İttifaqı və ABŞ-ın arzu etdiyi islahatları gücləndirməyə çalışır, amma Gürcüstanda parlament seçkilərinin nəticələri təcrübəsi göstərir ki, indiki siyasi kontekstdə bu, yetərli olmaya bilər.
Şübhəsiz, vəziyyət necə dəyişsə də, Ermənsitandakı seçkilərdən tərəflərin siyasi maraqları üçün istifadə ediləcək, amma ölkədə demokratiyanın inkişafına ehtiyac duyan cəmiyyət üçün müsbət nəticələr labüddür.
Cənubi Qafqazdakı izləyərkən onu da sezməmək olmur ki, seçkilər regiona müsbət təsir edir, siyasi və sosial həyatda ciddi dəyişikliklərə gətirir, hakimiyyəti siyasi vıə iqtisadi islahatlara təhrik edir, nə vaxtsa ardıcıl olaraq səslərin saxtalaşdırılması ilə bağlı çıxılmaz vəziyyətə düşən əhalinin sosial-ictimadi aktivliyini reanimasiya edir.
Demək olmaz ki, Azərbaycan və Ermənistanda hakimiyyətlər seçkilərə ənənəvi yanaşmaqdan əl çəkib, müxalifətlə qələbə uğrunda mübarizəsində cəmiyyətə münsiflər məhkəməsi rolu təklif edəcək. Bunu seçkilərdə bərabər güclərin iştirak etdiyi Gürcüstandakı parlament seçkilərində də görmədik.
Amma gözləmək olar ki, aparıcı Qərb dövlətləri regiondakı situasiyaya sezilən təsir göstərəcək. Onlar artıq region ölkələrini “təkamül yolu ilə inqilab”ı başlamağa və ya inkişaf etdirməyə daha aktiv təhrik edir, sanksiyalarla hədələyir və regional hakimiyyətləri siyasi və maliyyə dividendləri ilə həvəsləndirir.
Turan Analitik Xidməti
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Şahin Bağırovun TAM FİASKOSU... - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 03:32 |
|
|
|
| • Trampın yeni sanksiya təhdidinə laqeyd görünən Kreml narahat olmalıdırmı? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 03:19 |
|
|
|
| • İrəvanın KTMT oyunu: həm çıxmaq istəyir, həm risk etmir - Görünəni odur ki...
Bu gün, 03:12 |
|
|
|
| • “Bayden Azərbaycana qarşı hər zaman qərəz nümayiş etdirdi” - deputat
Bu gün, 03:10 |
|
|
|
| • “Əsəbi vaxtıma düşəndə efirdən baxıb onları söyürəm də...” - Ofeliya Sənani
Bu gün, 03:05 |
|
|
|
| • Neftin bir barelinin qiymətini 45 dollara salmaq lazımdır - Trampın nümayəndəsi
Bu gün, 00:27 |
|
|
|
| • Əfv və ya amnistiya olacaq? - AÇIQLAMA
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • “İran ABŞ-dən mütəxəssislərin Ermənistana gələcəyindən narahat deyil” - Ovhannisyan
Dünən, 23:33 |
|
|
|
| • Cavan olmam bir də mən... - VİDEO
Dünən, 23:29 |
|
|
|
| • Ermənistan silahlı münaqişə ilə üzləşə bilər - "Global Risk Report 2025"
Dünən, 21:00 |
|
|
|
| • Makronun Bakıya qarşı oyunu pozuldu: - İki qonşu ölkə təhlükə ilə üz-üzədir
Dünən, 20:56 |
|
|
|
| • Milli Məclisin yaz sessiyası bu tarixdə başlayacaq
Dünən, 20:46 |
|
|
|
| • Azərbaycanda qadın məmuru öldürmək üçün "killer" tutdu - ŞOK GÖRÜNTÜLƏR
Dünən, 20:40 |
|
|
|
| • Rusiyanın ABŞ-nin yeni administrasiyası ilə çoxlu təmas nöqtələri var - Putin
Dünən, 19:39 |
|
|
|
| • Daha bir vətəndaş “TikTok”da aldandı: - Mebel düzəltmək adı ilə 750 manatını aldılar
Dünən, 19:28 |
|
|
|
| • Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilandakı tikintilərlə bağlı nöqsanlar aşkarlandı - DETALLAR
Dünən, 19:15 |
|
|
|
| • Diplomsuz stomatoloqlar sağlamlığımızı hansı təhlükələrlə üz-üzə qoyur? - AKTUAL
Dünən, 19:07 |
|
|
|
| • İşğaldakı 3 kənd Azərbaycana qaytarılır - BUNDAN SONRA...
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • Neft ölkələri üçün SOS! - Dünya iqtisadi böhran astanasında
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Nazirlik 3,4 milyonluq 4 tenderə yekun vurdu - QALİBLƏR, MƏBLƏĞLƏR
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Azərbaycan ordusunun vurduğu rus helikopteri ilə bağlı SENSASİYA: - Həqiqət üzə çıxdı
Dünən, 18:35 |
|
|
|
| • Məşhur bəstəkar Səudiyyə üçün yeni himn bəstələyəcək
Dünən, 18:29 |
|
|
|
| • Hökumənin həyat yoldaşı kompensasiyadan - İMTİNA EDİB
Dünən, 18:26 |
|
|
|
| • "Oleq Bakinski" ilə birgə təqsirləndirilənə 6 milyon manatdan çox mülki iddia qaldırılıb, hər iki şəxs özünü təqsirli bilməyib
Dünən, 18:24 |
|
|
|
| • Paşinyan separatçıları ona görə müdafiə etmir ki... - ŞƏRH
Dünən, 18:12 |
|
|
|
| • "Xaricdə attestatla təhsil almaq istəyən şəxslər üçün müəyyən məhdudiyyətlər tətbiq edilə bilər" – AÇIQLAMA
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Ermənistanda partiya liderinin oğlu beynəlxalq axtarışa verilib
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Zahid Orucun referendum açıqlamasına Aydın Mirzəzadədən REAKSİYA – “Gündəmdə olmaq üçün...”
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Ermənistanın ikibaşlı oyunu: - İrəvan “minalanmış sahə”dən sağ çıxa biləcək?
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • “İndiki gənclər Dilbərin ariyasını ucuz şəkildə ifa edirlər, ciddi vokal dərsləri almırlar”
Dünən, 17:39 |
|
|
|
| • AZAL-a məxsus təyyarənin “Pansir S-1” vasitəsilə vurulması təsdiq edilib - KİV
Dünən, 17:27 |
|
|
|
| • Vəfa Şərifova ilə opera müğənniləri arasında QALMAQAL: - “O kimdir?”
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Hansı daha savabdır: 10 minə Həccə getmək, yoxsa kasıba yardım? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Cahangir Əsgərovun da “Əməkdar” fəxri adı varmış
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • “Bakcell” “İnnovasiyalarla Müxtəlifliyə Doğru” tədbirinə dəstək oldu
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • Bakıdan üzr istəməsi Moskvanı çətinə saldı: - İrəvandan növbəti həmlə
Dünən, 17:04 |
|
|
|
| • “Yelo Bank”a yeni departament rəhbəri təyin edilib - ƏMR
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Nazirlik Salyan rayonunda 103 minə 3 otaqlı mənzil almaq istəyir
Dünən, 16:48 |
|
|
|
| • Üzeyirin 3 övladı var imiş
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • Kukla teatrına müdir düzəldən rəis HAKİM QARŞISINDA
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • “Oktyabrdan bəri maaşımızı vermirlər” - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 16:39 |
|
|
|
| • Azərbaycan Mərkəzi Bankı "Turan Bank”ı və onun vəzifəli şəxsini cərimələyib
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • Nazirliyin əməkdaşları ilə qalmaqal yaşayan kosmetoloqun məşhur pasiyentləri - SİYAHIDA KİMLƏR VAR?
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • "Hər yoldan ötənə medal verilməməlidir" - ÇAĞIRIŞ
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • Ermənistanın parlament komissiyası Aİ-yə üzvlük prosesinin başlanmasına razılıq verib - KİV
Dünən, 16:23 |
|
|
|
| • Hesablama Palatası Qida Təhlükəsizliyi Agentliyində nöqsanlar aşkar edib - RƏSMİ
Dünən, 16:00 |
|
|
|
| • ETSN təftiş olundu VƏ... - DETALLAR
Dünən, 15:55 |
|
|
|
| • Dövlət Ehtiyatları Agentliyinin büdcədən artıq vəsait alaraq banka depozitə qoyduğu üzə çıxıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:44 |
|
|
|
| • OBA-da hadisə əslində NECƏ OLUB?.. - AÇIQLAMA
Dünən, 14:15 |
|
|
|
| • Ermənistan Qərbin əlində oyuncağa çevrilib - FAKT BUDUR!
Dünən, 14:00 |
|
|
|
|
