İranda NƏ BAŞ VERİR? - Hədəfdə prezidentdir, yoxsa...
Tarix: 30-07-2021, 08:45 | Çap et
İranda iyulun ortalarından etibarən başlayan aksiyalar davam edir. Cənubi qonşumuzda səngiməyən su qıtlığı problemindən yaranan və getdikcə böyüməkdə olan etirazlarda Qərbin marağı olduğu aydındır. Bu, ötən yazımızda geniş təhlil edilib. Amma bu etirazların mühafizəkarların namizədi İbrahim Rəisinin prezident seçilməsindən dərhal sonraya təsadüf etməsi diqqət çəkir.
Bu aksiyalarla bağlı son məlumatlardan biri budur ki, İran administrasiyası aksiyaları dayandırmaq üçün İraq və Suriyadan 4 min Haşdi Şabi milisini gizlicə aksiyaların başladığı bölgəyə gətirib. İddialara görə, məsələ ilə bağlı Bağdadda İran səfirinin, Haşdi Şabi milis qrupunun liderinin və Hizbullah nümayəndələrinin iştirakı ilə Xuzistandakı vəziyyətə dair gizli toplantı keçirilib. Toplantı 4 saat davam edib. İclasda İran İslam Keşikçiləri Korpusunun komandanı general İsmail Kaanin mesajı səsləndirilib. General küçə toqquşmalarında fəal və uğurlu iştirak edən milislərdən ibarət qüvvələr formalaşdırılmasını tələb edib. Plana görə, milislər ABŞ-ın hava hücumlarından qorunmaq və diqqət çəkməmək üçün silahsız və mülki geyimdə 4 qrup şəklində İrana daxil olub.
İraqın rəsmi mənbələri mediada yayılan iddiaları təsdiq edib. İranın beynəlxalq münasibətlər üzrə mütəxəssisi Rıza Talibi bu silahlıların İraqda olduğu kimi İranda da aksiyaların qarşısını almaq üçün qətliamlar törədə biləcəyindən narahatdır. Bu qüvvələr “qətliam briqası” kimi də çağırılır.
Maraqlıdır ki, indi farsların yaşadığı Xuzistan vilayətindən başlayaraq ölkənin digər vilayətlərinə də yayılan aksiyalarda əsas hədəf həm də ölkənin Ali dini lideri Ayətullah Əli Xameneyidir. Xameneyidən narazıların olduğu yeni fakt deyil, ancaq son illər ilk dəfədir ki, ölkənin Ali dini lideri bu səviyyədə etirazlara tuş gəlir.
Səbəb nədir? Yeni prezidentin hakimiyyətə gəlməsindən dərhal sonra bu etirazların qızışmasının dini liderin İbrahim Rəisiyə seçkidə verdiyi dəstəklə əlaqəsi varmı?
Sabiq dövlət müşaviri Qabil Hüseynli hər şeyin Rəisinin prezident seçilməsindən qaynaqlandığını düşünür: “Açığı deyək ki, bundan əvvəlki xalq ayaqlanmalarında hədəf kimi Xameneyi seçilirdi. O, həm yaşlıdır, həm də ölkənin idarəçiliyində çox odioz fiqurlara yer verirdi. Mühafizəkar adı altında əli qana batmış adamların hakimiyyətin yuxarı pilləsinə gətirilməsinə imkan yaradır. Bu nöqteyi-nəzərdən su problemi bir bəhanə ola bilər. Amma ölkədə əhali həddindən artıq narazıdır. Ölkənin idarəedilməsi, məmur özbaşınalığı əlaqədar olaraq xalqın ciddi etirazları var. Xameneyinin uzun illər verdiyi dəstəyin nəticəsi olaraq Rəisinin prezident seçilməsi xalqın qəzəbini coşduran sonuncu damla oldu. Doğrudur, burada müəyyən siyasi dairələrin də rolunun olduğunu inkar etmək olmaz. Çünki Rəisi elə bir fiqurdur ki, ölkənin əksər, hətta dini dairələri tərəfindən qəbul edilmir. Bu nöqteyi-nəzərdən Rəisinin prezident seçilməsi bardağı daşıran son damla oldu. Amma bununla yanaşı, ölkədə molla rejimindən çox ciddi narazılıq var. Rəisinin timsalında bu rejimin nə demokratiyaya, nə insan haqlarına, nə də insanların elementar hüquqlarına fikir vermədiyi bir daha ortalığa çıxdı. Zənnimcə, xalqın əsas hədəfi Xameneyiyə çevrilmiş görünsə də, ölkədəki bürokratik dini rejimə qarşı çevrilib. Bu rejimi aradan qaldırmaq onların əsas hədəfləridir”.
Politoloq Məhəmməd Əsədullazadə isə bunları dedi: “İranda su çatışmazlıqlarına qarşı Xuzistanda keçirilən aksiyalar artıq ölkə üzrə geniş yayılıb. Artıq bu, siyasi çalarlar almaqla Ali dini rəhbərə qarşı yönəlib. Hesab edirəm ki, bundan istifadə edən qüvvələr var. Bu, əsasən İran daxilində son baş verən siyasi dəyişikliklərdən qaynaqlanır. Çünki bu seçkilərdə Ali dini rəhbər islahatçıları seçkiyə buraxmadı və onların məşhur namizədlərini çıxdaş etdi. Ona görə də bu kimi aksiyaların Ali dini rəhbərə yönəlməsi təsadüfi deyil. Bu seçkilərdə konkret olaraq estafeti mühafizəkarlara verərək, rəqabətli seçkilər keçirmədilər. Bunun nəticələri İran üçün çox ağır olacaq və artıq onun işartıları görünür. Su çatışmazlığından istifadə edən siyasi qüvvələr İran sistemində çalışacaqlar ki, çat yaratsınlar. Onsuz da Ali dini rəhbər bu seçkidə İran hakimiyyət sistemində bu problemin əsasını qoydu. Bu etirazlarda Əli Laricanı və digər islahatçıların əlinin olduğunu istisna etmirəm. Mühafizəkarların seçilən namizədi Rəisi İranın daxili və xarici siyasətini idarə edə bilməyəcək və ciddi problemlər yaradacaq. İran daxilində siyasi qüvvələr arasında artıq yekdil qərarlar haçalanır və ölkədə dini rejimin hakimiyyətdə qalması uzun proses kimi olmayacaq”. //musavat.com//
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bakıda həbs edilən rusiyalı sabiq hakim sərbəst buraxıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
| • Bu universitetlərin diplomları Azərbaycanda tanınmır – Ekspertdən abituriyentlərə XƏBƏRDARLIQ
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi yanında İctimai Şuraya sədr seçilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • "Hazırda Rusiyadan asılı vəziyyətdə olan Ermənistan, NATO və Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlığa can atır"
Bu gün, 16:53 |
|
|
|
| • Deputata məxsus olduğu deyilən şirkət zəhərli tüstüyə görə cərimələndi - DETALLAR
Bu gün, 16:51 |
|
|
|
| • “Avropa İttifaqı missiyasının təxribatlarına sonsuza qədər biganə qala bilmərik” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 16:45 |
|
|
|
| • Ağdaşın yeni icra başçısı “siftəsi”ni elədi: tender ləğv olundu - FOTO
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
| • İran müəllimləri Pezeşkiana səsləndi: - Trampla görüş!
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • “Artıq Zəngəzur dəhlizinə qarşı deyilik” - İranlı diplomat
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • Ağdərədə silah-sursat aşkar edilib
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • Tanınmış tarixçidən Əlisa Nicata: - “Niyə Süleyman Rüstəm, Bəxtiyar Vahabzadənin adını çəkmir?”
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
| • Dövlət Məşğulluq Agentliyində struktur dəyişikliyi olub
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Kəlbəcərdə 2,2 milyon manatlıq layihələndirmə işlərini - BU ŞİRKƏTLƏR GÖRƏCƏK
Bu gün, 16:07 |
|
|
|
| • "Siyavuş Novruzovun "düzgün yola gətirdik" deyərkən, nəyi nəzərdə tutduğunu bilmirəm" - Razi Nurullayev
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • Həbsdə olan azərbaycanlı vəkilə qarşı YENİ İTİTHAM: - narkotaciri də aldadıb
Bu gün, 15:58 |
|
|
|
| • Bakı metrosunda maliyyə oyunu: çanaq yenə vətəndaşın başında çatlayır - FAKT BUDUR!
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • Şəhla Hüseynli tiktoker "Bəniz"i bağışladı - Uzun sürən məhkəmə BİTDİ
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Tanınmış ziyalılar Prezidentə müraciət etdilər - SƏBƏB
Bu gün, 15:50 |
|
|
|
| • Tramp İranı çökdürmə planı: - Azərbaycan və digər Cənubi Qafqaz ölkələri üçün TƏHLÜKƏ
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • İranda hakimiyyət qadın musiqiçiyə görə konserti ləğv edib
Bu gün, 15:45 |
|
|
|
| • Kağız reseptlərdən istifadə ləğv ediləcək - AÇIQLAMA
Bu gün, 15:35 |
|
|
|
| • Ötən il qazlaşdırılan Samux məktəbində niyə istilik YOXDUR? - Valideynlərdən ŞİKAYƏT
Bu gün, 15:28 |
|
|
|
| • Həbs olunan "qumar kralı" Bakıdakı bu məşhur restoranların SAHİBİ İMİŞ - SİYAHI
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • Qəza baş verəndən sonra icra başçısı vətəndaşların qarşısına çıxıb, məsələ ilə maraqlanıb - İmişli RİH
Bu gün, 15:23 |
|
|
|
| • Gürcüstan parlamenti 49 müxalif deputatın mandatını ləğv etdi - AÇIQLANDI
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
| • Qusar xəstəxanası 20 min, direktoru 3 min manat cərimə edilib
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • Daha iki plastik cərrahın lisenziyası LƏĞV EDİLDİ - siyahı 5-ə çatdı
Bu gün, 15:06 |
|
|
|
| • Zelenskinin legitimliyi ilə bağlı problemi olmasına baxmayaraq Rusiya danışıqlara açıqdır - Kreml
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • “Məni bu cinayətə Tahir Qədəşov sürükləyib” – 171 nəfərin ələ keçirilən 14 milyon manatının yeri bilindi
Bu gün, 14:47 |
|
|
|
| • "Niyə bu gün həmin musiqilər oxunur?" - ETİRAZ
Bu gün, 14:43 |
|
|
|
| • Vahid Əhmədov təkzib etdi: - “Hazırda evimdəyəm, yalandır”
Bu gün, 14:41 |
|
|
|
| • Putinin sözçüsü Tramp administrasiyası ilə təmasları təsdiqləyib
Bu gün, 14:40 |
|
|
|
| • “Əlisa Rəsul Rzaya atdığı balıq şəri ilə özünü gözdən elə saldı ki…” - Seyran Səxavətdən sərt sözlər
Bu gün, 14:22 |
|
|
|
| • “Niyyət terrorla Azərbaycana təzyiq göstərmək olub” - Şimaldan gələn təhlükə
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Paşinyanın ABŞ-yə plansız səfəri... - AKTUAL
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Putin üçün tribunal layihəsi təsdiq edilib
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • "Məsul şəxslər cəzalarını alacaqlar" - Sektor müdiri məktəbdəki biabırçılıqdan danışdı
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • İki dost həbs edildi: Biri nazirlikdə, digəri İdarədə işləyirdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Ən böyük yaltaq Əlisa Nicatın özüdür, atamın ətrafında fırlanırdı – Anar SƏRT DANIŞDI
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Şirinlik kimi hind toyuğu, quzu da verilirmiş – Xəstəxanadakı rüşvət sxeminin TƏFƏRRÜATI
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • Professordan özlərini reklam edən həkimlərə xəbardarlıq: - "Şoumenin verilişində oturub..."
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • USAİD-in Cənubi Qafqaz planının detalları ÜZƏ ÇIXDI – “Ermənistanda hakimiyyət çevrilişi...”
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
| • ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsində QALMAQAL
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • USAID rəhbərliyi dəyişdirilirsə, Azərbaycanla agentlik arasında münasibətlər yenidən qurula bilər
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Direktorun hədəf aldığı tələbə nazirə müraciət etdi: - “Pulumu qaytarın”
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • Qanunlar Həbibullayevin UMRUNDA DEYİL... - ÖZBAŞINA QALIB...
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • Arabir güclənən şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Tanınmış plastik cərrah Sevinc Heydərovanın lisenziyası LƏĞV OLUNDU
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Kadinin "Qarabağ"a transferinin detalları bəlli oldu
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • Pulumuz cinsi azlıqların təbliğinə gedib, xalqımız bunu istəmir! - ETİRAF
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
|
