Bəşəriyyət üçün "qaranlıq dövr" - Zəif G20 qətnaməsi strateji məğlubiyyətdir
Tarix: 14-09-2023, 08:26 | Çap et
Hindistanda “Böyük iyirmilik” (G20) sammiti başa çatdı. Onun qətnaməsində Rusiya təcavüzkar ölkə adlandırılmayıb. Qərb diplomatları sammitin yekun qətnaməsini şərh edərkən qeyd ediblər ki, onlar qətnaməni yazsaydılar, başqa cür olardı. Ancaq deyirlər ki, dünya nizamında konsensus lazım idi, ona görə də bu cür formasiyalar vacibdir.
Yəni Ukrayna ilə Rusiya arasında münaqişənin həlli ilə bağlı müxtəlif baxışların olduğunu qeyd edirlər. Amma əslində bu, qlobal oyunçuların özlərinin müharibə və münaqişələrin qarşısını ala bilməməsi, nüvə klubunun üzvü olan təcavüzkara təsir göstərə bilməməsi, ümumilikdə təcavüzkarlara qarşı sanksiyalar və siyasi təsir modelləri hazırlaya bilməməsinin təsviridir. Həmçinin aqressivliyi və müharibələrin özünü müəyyən etməyə yanaşmadır.
Bunda Ukrayna üçün yaxşı heç nə yoxdur. Bu, indiki vəziyyətin təsbitidir. Amma strateji baxımdan mən burada kifayət qədər təhlükəli neqativ cəhətlər görürəm. Çünki bu, beynəlxalq münasibətlərdə xaosa, filosofların “hamının hamıya qarşı müharibəsi” adlandırdıqlarına yol açır. Fakt budur ki, qlobal oyunçuların müharibələrin qarşısını almaqda acizliyini görən regional oyunçular hərbiləşməyə, öz silahlı qüvvələrini modernləşdirməyə və son siyasi alət kimi gücdən istifadə etməyə başlayırlar. Bu isə kütləvi qırğın silahlarının yayılması, hərbi münaqişələrin başqa qitələrə yayılması deməkdir. Eyni zamanda, bu, təcridin, ksenofobiyanın artması, əhalinin fobiyalarını istismar edəcək populist hərəkatların yayılması deməkdir. Buna belə də deyilir: bəşəriyyət üçün "qaranlıq dövrlər".
Qlobal oyunçular öz siyasi, iqtisadi və təhlükəsizlik məsələlərinə diqqət yetirəcəklər və dünya qeyri-müəyyənliyin boz zonasına daxil olacaq.
Bununla belə, “qaranlıq dövrlər” hansısa yolla Ukraynada müharibəyə başlamağa çalışacaq qlobal maliyyə elitasının maraqlarına uyğun deyil. Ümid edirəm ki, təcavüzkarla barışmazlar. Çünki təcavüzkarla barışıq köhnə dünya düzəninə qayıtmaq cəhdidir və bu, digər qlobal oyunçuların maraqlarına uyğun deyil.
G20-də tərəflər ərazi bütövlüyünə hörmət etməyin zəruriliyini vurğuladılar.
Qeyd edək ki, kollektiv Qərb bu qətnamə vasitəsilə Qlobal Cənubla dil tapmağa çalışır. Qlobal Cənub da görünən neytrallığı qorumağa çalışır. Buna tab gətirmək üçün Rusiya Federasiyası ilə çox yaxınlaşa bilmirlər və bunu sammit də sübut edir.
Qətnamədə öz əksini tapmayan, amma mənim xaos və “hamının hamıya qarşı müharibəsi” nəzəriyyəsinə işarə edən halları da görürük. Məsələn, Hindistan anti-müstəmləkəçilik ideologiyasında müəyyən geosiyasi ambisiyalar nümayiş etdirir. Hindistan müstəmləkə adının dəyişdirilməsi təkcə hindu təfsirində tarixi ədaləti yenidən yaratmaq məqsədi daşımır. Hindistan Parlamentində olan Bharat xəritəsinə baxsaq görərik ki, onlar Bharatı təkcə Hindistanın dövləti kimi deyil, həm də Nepal, Pakistan, Myanma, Şri-Lankanı əhatə edən hindu dünyasının ərazisi hesab edirlər. Və bu, açıq-aydın Hindistanın qonşuları, İran və Çin kimi digər oyunçuların xoşuna gəlmir. Onlar bunu təkcə müstəmləkəsizləşdirmə deyil, müəyyən imperiya ambisiyaları kimi görürlər. Bu “üçüncü yol”un təzahürü ilə biz görürük ki, Qlobal Cənub siyasi aqressivlik nümayiş etdirir.
Güzəştlər dövrü və dinc ifadələrin axtarışı getməlidir. Bu, qlobal müharibə ilə deyil, yanaşmaların dəyişməsi və problemi dərk etməklə baş verməlidir. İndiyə qədər bunu kollektiv tədbirdə görməmişik. Daha doğrusu, biz orada populist partiyaların necə böyüdüyünü, fobiyalardan istifadə etdiyini görürük, Trampın hakimiyyətə necə qayıdacağını görürük və bu, kollektiv Qərb üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
Sammitin Ukrayna hesabatına qayıdaraq deyək ki, bütün bu kompromis formaları Ukrayna üçün sərfəli deyil. Bu, sadəcə Hindistan və Çini Rusiya Federasiyası ilə daha da yaxınlaşmaqdan saxlayır. Qlobal Cənub ölkələri ilə qarşılıqlı əlaqə imkanı da qalır.
Müəllif: Vitali Kulik – Ukrayna Vətəndaş Cəmiyyəti Problemlərini Araşdırma Mərkəzinin direktoru.
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "İki gün əvvəl görüşmüşdük, hər şey qaydasında idi'
Bu gün, 01:00 |
|
|
|
| • Suraxanıda hələ də QOÇULUQ zəmanəsidir - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 00:54 |
|
|
|
| • Lerikin icra başçısı İTTİHAM OLUNUR - CƏZALANACAQMI?
Bu gün, 00:47 |
|
|
|
| • Moskvanın Cənubi Qafqazda son şansı: Rusiya nəyi hədəfləyir? - “Kreml bölgədə qalmaq üçün son güllələrini atır”
Bu gün, 00:35 |
|
|
|
| • “Qarabağ klanı” üçün “türk təhlükəsi” və ya canilərin qorxuları - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 00:32 |
|
|
|
| • Azərbaycanda səhmdar cəmiyyət - MTK-ya ÇEVRİLİR
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • “Azinşaat Servis” ASC səhmdarlarının - TOPLANTISI KEÇİRİLƏCƏK
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • "Məktəblərdə kişi müəllim yoxdur, acınacaqlı vəziyyətdir" - ETİRAZ
Dünən, 23:53 |
|
|
|
| • “35-40 faizlə kredit verilməsi biabırçılıqdır” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 23:51 |
|
|
|
| • Çörəyin qiyməti artmayacaq, yeni çeşiddə məhsul istehsal ediləcək - DİQQƏT
Dünən, 23:40 |
|
|
|
| • "Avroviziya" təmsilçimizin adı bu tarixdə açıqlanacaq
Dünən, 21:33 |
|
|
|
| • Rusiya ilə Ermənistan arasında da razılıq əldə olunacaq... - Zəngəzurla bağlı...
Dünən, 21:31 |
|
|
|
| • Rusiyada azərbaycanlılara qarşı növbəti əməliyyat - VİDEO
Dünən, 21:28 |
|
|
|
| • Zaurla Əminə Şirin arasında gərginlik: Efirdən getdi - "Məni cücə-mücə ilə səhv salırsınız..."
Dünən, 20:18 |
|
|
|
| • Azərbaycanda çörək bahalaşdı - TƏSDİQLƏNDİ
Dünən, 20:14 |
|
|
|
| • Bakı Qərbi də, Rusiyanı da Qafqazdan sıxışdırır - DOĞRU OLANI DA BUDUR
Dünən, 20:11 |
|
|
|
| • Moskvadan gəırginliyi artıran addımlar: - “Rusiya tərəfi anlamalıdır ki...”
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Xərclər artıb, ərzağa getdikcə daha çox vəsait sərf olunur - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Misir, İordaniya və BƏƏ Zəngəzur dəhliziylə bağlı neqativ düşüncədə deyil - Daha bir erməni yalanı
Dünən, 18:21 |
|
|
|
| • "Paylaşımı silmək üçün 10 min istədi" - Tibb bacısı Nazim Quliyevin üzünə durdu
Dünən, 18:17 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 2 yeni radio açılır
Dünən, 18:13 |
|
|
|
| • Azərbaycanda qızıl heç vaxt bu qədər baha olmayıb – Son rəqəmlər
Dünən, 18:06 |
|
|
|
| • Azərbaucanda uşaqlar sosial şəbəkələrdən necə qorunmalıdır? - Bahəddin Həzi yazır...
Dünən, 18:05 |
|
|
|
| • FHN universitetdə yoxlamalar apardı - Rektora cərimə yazıldı
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • " Gürcüstanın AŞPA-da iştirakı seçim deyil, öhdəlikdir" - Russopoulos
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • AMB daha 2 banka sığorta agenti fəaliyyəti üçün lisenziya verib
Dünən, 17:54 |
|
|
|
| • Vətəndaşların şikayət etdiyi məhkəmə əməkdaşı işdən çıxarılıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu və “OBA” marketlər şəbəkəsi ilin ən yaxşıları seçilib - FOTO
Dünən, 17:40 |
|
|
|
| • Paşinyandan sülh hiyləsi: Toqquşma anonsu - KİV
Dünən, 17:38 |
|
|
|
| • "Roşka" yenidən HƏBS EDİLDİ
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Şahin Bağırov onu kurasiya edən generalın oğluna rütbə verib - İLGİNC FAKT
Dünən, 17:32 |
|
|
|
| • Ailəsi Lalə Şövkətin son durumunu AÇIQLADI
Dünən, 17:29 |
|
|
|
| • İrəvan xanlığı yaranacaq – Tarasovdan sensasion sözlər
Dünən, 17:23 |
|
|
|
| • İrəvan Aİİ-dən çıxsa... – Rusiya xəbərdarlıq etdi
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Azərbaycanda müavinsiz işləyən icra başçıları - ARAŞDIRMA
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • Şabranda şəhidin adı veriləcək məktəbdə həmin şəhidin anası xadimə işləyir - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • "2 fevral - Azərbaycan Gəncləri Günü”nə həsr olunmuş tədbir keçirildi - FOTO
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • İnsult keçirən Xalq artisti Fatma Mahmudova palataya köçürülüb, səhhəti yaxşılaşıb
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Penitensiar Xidmətə işə düzəldəcəkdi, həbs edildi - DETALLAR
Dünən, 16:55 |
|
|
|
| • Paşinyan cəmiyyətini qınadı - qavramada problem var
Dünən, 16:51 |
|
|
|
| • Ermənistanın üzərindən olmasa... Paşinyanın üzərindən QATARLA KEÇƏCƏYİK... - BAŞQA YOLU YOXDUR...
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • “Bu, Ermənistan üçün fəlakətdir” - Geqamyan
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • "Onların Ermənistanda cəmlənməsi toqquşmaya aparan yoldur, gec-tez bu, baş verəcək"
Dünən, 16:44 |
|
|
|
| • PROBLEMLİ KREDİTLƏR... - Problem əslində DÖVLƏTİNDİR!
Dünən, 16:39 |
|
|
|
| • İcra başçısının sabiq birinci müavininə yeni vəzifə verildi - ƏMR
Dünən, 16:38 |
|
|
|
| • Ağır qəzaya düşən Ayla Şiriyevanın SON DURUMU
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • "Vasif Talıbov universiteti zorla əlimdən alıb oğlunun adına keçirdi..." - Keçmiş rektor
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • Tarixi və real Ermənistan arasındakı fərqin qavranılmasında ziddiyyətlər var - Paşinyan
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • Ukrayna "Lukoyl"un Volqoqraddakı zavoduna da ağır zərbə vurdu...
Dünən, 16:09 |
|
|
|
| • Tanınmış müğənni həmkarlarına SATAŞDI: - “Mərcə girərəm, mikrofonu qoyub…”
Dünən, 16:06 |
|
|
|
|
